تسمه تخت یا صاف :در فواصل طولانی، به عنوان نوار نقاله برای حمل ونقل بار از نقطه ای به نقطعه دیگر بکاربرده می شود. تسمه نقاله لاستیکی در سیستم کانوایر به یک جزو از روش معمول در انتقال سریع مواد فله تبدیل شده و به صرفه جویی در وقت کمک می کند. سیستم نقاله لاستیکی از دو یا چند قرقره تشکیل شده اند که یک حلقه مداوم از مواد را بر روی تسمه نقاله لاستیکی حرکت می دهد. تسمه نقاله لاستیکی معمولاً به عنوان اجزای توزیع و انبارداری خودکار استفاده می شوند. این تسمه های نقاله لاستیکی امروزه در همه جا بسیار مورد استفاده قرار می گیرند زیرا به عنوان یک فرایند بسیار کارآمد صرفه جویی در نیروی کار در نظر گرفته می شود و حمل و نقل را روان تر و کارآمد تر می کند. لاستیک مقاوم در برابر سایش که به عنوان درجه A نیز شناخته می شود، در مواقعی که مواد منتقل شونده بسیار خشن و ساینده باشند استفاده می شود و باعث می شود لاستیک دیر تر از بین برود. سیستم تمیز کردن نوار نقاله مانند برس نقاله نیز می تواند در سایش تسمه نقاله کمک کند. همانطور که از نام این دستگاه پیداست، الکتریسیته ساکنی که تسمه نقاله لاستیکی طی فرآیند حمل و نقل ایجاد می کند را معمولاً در یک مسیر زمینی تخلیه می کند. به حداقل رساندن جرقه های ناشی از الکتریسیته ساکن ضروری است و در صورت وجود مواد منفجره بالقوه مانند گازها، مایعات، پودر و گرد و غبار می تواند کشنده باشد. استفاده شایع از تسمه لاستیکی Grade E در یک پالایشگاه آلومینیوم است. آلومینیوم معمولاً الکترون های اضافی را تخلیه می کند که می تواند باعث ایجاد الکتریسیته ساکن شود. تسمه ها مقاوم در برابر آتش معمولاً هنگام حمل و نقل مواد گرم استفاده می شوند. لاستیک دارای خواص طبیعی است که می توان آن را مشتعل کرد و سوزاند. تسمه لاستیکی درجه F دارای خواصی است که باعث افزایش دمای احتراق و افزایش مقاومت در برابر آتش می شود. لاستیک های عمومی رایج ترین نوع تسمه نقاله لاستیکی است و در مواقعی که نیازی به ویژگی های خاص برای استفاده نیست، از آن استفاده می شود. لاستیک درجه M نسبت به درجه N سختی بیشتری دارد، در مقابل سایش مقاومت بیشتری دارد و از مقاومت بالاتری برخوردار است. ترکیبی از لاستیک Grade E و Grade F است. تسمه نقاله های لاستیکی درجه S هادی الکتریسیته ساکن و مقاوم در برابر آتش هستند. تسمه لاستیکی Grade Z یک تسمه نقاله ویژه طراحی شده برای یک هدف خاص است. این درجه در شرایطی استفاده می شود که خصوصیات لاستیکی در هیچ یک از دسته های دیگر قرار نمی گیرد. نمونه ای از استفاده از تسمه های لاستیکی Grade F در معادن زیرزمینی، معادن ذغال سنگ و نیروگاه ها است. کار در معادن زغال سنگ و نیروگاه ها فرآیندهای گرما را شامل می شود. تسمه های مقاوم در برابر آتش با کاهش خطر فرآیند گرما باعث کاهش خطر اشتعال تسمه نقاله می شوند. از لاستیک درجه A هنگامی استفاده می شود که سایش تسمه نقاله خیلی سریع رخ دهد. گرچه لاستیک درجه A نسبت به لاستیک های عمومی پر هزینه تر است اما حذف هزینه جایگزین کردن مکرر تسمه ها می تواند زیاد باشد.

تسمه گرد: سطح مقطع آن دایره ای شکل،برای انتقال نیرو با گشتاورپائین و زاویه 60درجه طراحی شده اند.

ذوزنقه ای: این تسمه ها سطح مقطع ذوزنقه ای دارند و معایب لغزش و هم ترازی ندارند،نیاز به فولیهای بزرگتردارند.

تسمه آجدار:به علت وجود شیارهای طولانی در سطح مقطع خود، انتقال قدرت بالایی دارند، در واقع ترکیبی از تسنه مسطح و vشکل می باشد،در ماشین آلات کشاورزی، میکسرهای موادغذایی،ماشین آلات باغبانی و تجهیزات ورزشی(نتاسب اندام) کاربرد دارند. تسمه دینام یا تسمه پروانه یا تسمه مارپیچ، نوعی تسمه یا کمربند انتقال قدرت است که وظیفه انتقال نیروی گشتاور موتور به اجزای مختلف خودرو مانند واتر پمپ، اویل پمپ، دینام و سیستم تهویه مطبوع را برعهده دارد. این تسمه یک قرقره یا پولی مخصوص دارد که به سر میل‌لنگ متصل است. با پیچیدن تسمه به دور این پولی، نیروی حرکت میل‌لنگ به آن منتقل می‌شود. به این ترتیب با شروع به کار موتور و چرخش میل‌لنگ به حرکت درآمده و گشتاور موتور را به اجزای موجود در مسیرش منتقل می‌کند و با توقف موتور نیز متوقف می‌شود.

همین شرح کوتاه تا حدودی اهمیت این تسمه را نمایان می‌کند. چرا که ایجاد هرگونه مشکلی در این تسمه، منجر به توقف عملکرد تمام اجزای مرتبط با آن‌ها می‌شود. تسمه دینام می‌تواند یک یا دو تسمه مجزا باشد که به دور اجزای ذکر شده می‌چرخد. و زمانی به آن تسمه مارپیچ می‌گویند که یکی باشد. چرا که در طول مسیر خود، به دور قرقره‌های متعددی می‌پیچد و ظاهری پیچ‌درپیچ می‌گیرد. تسمه پروانه معمولا در موتورهای طولی در جلوترین قسمت و نزدیک به رادیاتور و سر میل‌لنگ بسته می‌شود و تسمه دینام در سمت چپ موتور و قسمت سر میل‌لنگ مشاهده می‌شود.   وظیفه اصلی تسمه دینام، همان‌طور که از اسمش پیداست، برقراری ارتباط دینام با موتور و انتقال نیروی چرخشی موتور به دینام است. به این ترتیب، دینام که نوعی ژنراتور جریان مستقیم است، انرژی مکانیکی را از موتور و به کمک تسمه مخصوصش دریافت کرده و به انرژی الکتریکی موردنیاز باتری تبدیل می‌کند. در نتیجه می‌توان گفت، سلامت باتری، تامین انرژی آن و تامین برق خودرو نیز با واسطه دینام، به این تسمه و فعالیت صحیح آن وابسته است. به این ترتیب تأمین برق قسمت‌های مختلف خودرو نیز به‌نوعی به تسمه تایم وابسته است. با این تعریف، می‌توان وظایف تسمه تایم را به شرح زیر بیان کرد:

تأمین نیروی موردنیاز دینام در سیستم برق خودرو

به حرکت درآوردن پروانه در سیستم خنک‌کاری خودرو

تأمین نیروی چرخشی پمپ هیدرولیک سیستم فرمان

تأمین گشتاور موردنیاز واتر پمپ در سیستم خنک‌کاری خودرو

تأمین انرژی موردنیاز کمپرسور در سیستم تهویه مطبوع خودرو

البته در گذشته برای هریک از این اجزا تسمه مخصوص به خود آن استفاده می‌شد. اما این روش تعمیرات را سخت و جاگذاری تسمه‌ها را مشکل می‌کرد. به این ترتیب تسمه پروانه یا تسمه دینام جایگزین همه آن‌ها شد. اگر از دو تسمه در این بخش استفاده شود، معمولا یکی برای چرخاندن پروانه، کمپرسور، اویل پمپ و واتر پمپ و دیگری برای فعال کردن دینام مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این ترتیب تسمه پروانه و تسمه دینام می‌توانند دو قطعه جدا و یا یک تسمه مارپیچ واحد باشند.

تسمه تایمینگ :تسمه ای دندانه دار، زمان باز و بسته شدن سوپاپ هارا تنظیم و حرکت میل لنگ را به میل بادامک منتقل مکند.

در برخی از موتورها، تسمه تایم میتوانددیگر اجزای موتور مانند:پمپ آب و روغن نیز به حرکت درآورد.

عمر مفید یک  تسمه تایم مرغوب  50 هزارکیلومتر است، اما گاهی ممکن است این قطعه تا صد هزار کیلومتر کارکرده و بطورناگهانی، زمین گیر شود. تعویض تسمه در زمان مقرر از صدمات جدی پیشرانه موتور خودرو جلوگیری و هزینه های هنگفتی را به مالک خودرو تحمیل نمی کند. لازم است بدانیم جنس تسمه تایم از لاستیک بوده و در اثر اصطکاک و حرارت تولید شده در طول زمان دچار استهلاک و فرسودگی میشود، بهتر است آن را به موقع تعویض کرده واز صدمات وارده به موتور توسط این قطعه جلوگیری کنیم. تسمه شیاری: به حرارت،روغن و الکتریسیته ساکن مقاوم  و شامل تعدادی از شیارهایی به شکل v طولی، در کنار یکدیگر تشکیل یک تسمه را میدهند. از ترکیب لاستیک خاص با الیاف مخصوصی ساخته شده و از مقاومت بالایی برخوردارند،عملکرد سبک،بدون لرزش،عمر مفید و انعطاف پذیری قابل قبولی دارند. تسمه تایم یا تسمه تایمینگ قسمتی از موتور احتراق داخلی خودرو است و در داخل پیشرانه قرار دارد این قطعه میل لنگ خودرو را به میل سوپاپ یا سوپاپ‌ها متصل می‌کند. تا ۴ عمل اصلی موتور یعنی مکش، تراکم، انفجار و تخلیه صورت گیرد. وظیفه تسمه تایم تنظیم زمان صحیح باز و بسته شدن سوپاپ‌ها ست، یعنی سوپاپ‌ها را به چرخش درآورده و کنترل می‌کند. در خودروهای مختلف محل قرارگیری میل سوپاپ با یکدیگر متفاوت است ولی در اکثر موارد این قطعه در سر سیلندر خودرو جایگذاری شده است. به طور کلی سرعت گردش میل سوپاپ به میزان نصف سرعت گردش میل لنگ است و وظیفه تسمه تایم در این موقعیت، تنظیم زمان صحیح باز و بسته شدن سوپاپ‌ ها بسته به موقعیت مناسب پیستون‌ها است. محل قرارگیری صحیح تسمه تایم از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر تسمه تایم یک یا چند دندانه جابه‌جا شود زمان باز بودن سوپاپ‌ها به هم ریخته و در کار موتور اختلال ایجاد می‌کند. پاره شدن تسمه که منجر به برخورد پیستون با سوپاپ ها می شود، معمولا با صدایی همراه است. البته در خودروهایی مانند موتورهای سری قبل پراید این پارگی فقط خاموشی موتور خودرو را به دنبال دارد. زمانی که عمر تسمه تایم به پایان برسد و یا پارگی در آن رخ دهد عملکرد به موقع و صحیح سوپاپ ها مختل خواهد شد و سوخت و هوا درزمان مناسب وارد سیلندر نمی‌شوند و یا باز و بسته شدن سوپاپ‌ها به درستی و به میزان کافی انجام نمی‌گیرد و در نتیجه در کارکرد پیشرانه اثر منفی چشم گیری خواهد گذاشت. مواد متفاوتی در طراحی و ساخت تسمه تایم در طول سال ها مورد استفاده قرار گرفته اند. تحقیقات به طور مداوم، برای توسعه جایگزین های جدید مستحکم تر کم مصرف تر و دارای صدای کمتر ادامه دارد. بر این اساس، تسمه تایم ها به انواع لاستیکی، پلی اورتانی و پارچه ای تقسم می‌شوند که در ادامه به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت.

تسمه تایم لاستیکی:

این تسمه ها  که به طور گسترده در بسیاری از محیط ها و کاربردها استفاده می شوند، کاملا استاندارد و مرسوم هستند. بیشتر در  موتورهای احتراق داخلی کمبلت(cambelts)، مانند آنهایی که در اکثر خودروها استفاده می شوند، از این نوع تسمه استفاده می شود. اگر چه امروزه بیشتر به استفاده از انواع مدرن تر آن که از ترکیبات مختلف لاستیکی مقاوم در برابر دما است، تمایل دارند. چرا که طول عمر بهتر و مقاومت بیشتری در برابر انحرافات دارند. سایر ویژگی هایی که ممکن است در تسمه تایم های لاستیکی با کارایی بالاتر مشاهده شود، شامل ترکیباتی با استحکام بالا برای محافظت در برابر برش دندانه ها و الیاف بهبود دهنده استحکام و کشش است.

تسمه تایم – پلی اورتان(Polyurethane):  تسمه تایم های پلی اورتان به عنوان وسیله ای برای انتقال نیرو، راه حلی بسیار کم مصرف و با دوام برای طیف وسیعی از کاربردهای مختلف در بخش ها و صنایع مختلف ارائه می دهند. این نوع تسمه انعطاف پذیری بالاتری نسبت به  تسمه از نوع لاستیک دارد و با توجه به تنظیمات دما و مقاومت بنزین رتبه بندی می شود.این نوع دارای ظرفیت بارگذاری بالا و مقاومت کششی بالا نیزاست که  در برابر روغن، مواد شیمیایی و سایش مقاوم هستند و تمیز کردن و نگهداری آنها آسان است، به همین دلیل این نوع از تسمه، گزینه ای محبوب برای بسیاری از سیستم های انتقال قدرت هستند.

 تسمه تایم -پارچه (ّFabric): تسمه تایم های پارچه ای معمولا در سیستم هایی که نیروهای شتاب بسیار بالا نیاز دارند و همچنین برای انتقال گشتاور بالا در سرعت های پایین استفاده می شوند. در این نوع  معمولا از مواد مختلفی استفاده می کنند که در ترکیب های خاصی استفاده می شوند و می توانند استحکام کششی خارق العاده و مقاومت بالا در برابر پاره شدن، برای استفاده در محیط های شدیدتر ارائه دهند. ترکیبات پارچه ای با ضریب اصطکاک پایین و مقاوم در برابر دمای بسیار بالا یا پایین به طور فزاینده ای در بازار امروز رایج هستند. همانطور که اشاره شد، تسمه تایم برای همگام سازی حرکت میل لنگ و میل بادامک در موتور احتراق داخلی استفاده می شود. در طراحی تسمه تایم، معمولا از لاستیک با خاصیت کشسانی بالا استفاده می شود و این قطعه از چهار لایه مختلف تشکیل شده است. که هر کدام از این لایه ها از مواد متفاوتی ساخته شده اند.